vernieuwers met esprit

Inzicht in de manier hoe mensen de stad en wijk gebruiken en beleven is van belang bij wijkontwikkeling. Het gaat hierbij om zaken als, sociale samenhang, veiligheid, de soort mensen die er wonen, kwaliteit van voorzieningen, maar ook minder tastbare zaken als de identiteit van een wijk, het karakter van een wijk. Uit onderzoek blijkt dat mensen graag in een karaktervolle buurt wonen met een uniek arrangement van stedelijke kwaliteiten. Han Michel (stedelijkheid als rendement, publicatie AIR 2007) stelt “dat voor wijken ook de ‘wet van de cabrio’ geldt, de open auto: een merkwaardig ongemak wordt ruimschoots gecompenseerd door emotie en uitstraling. De kwaliteiten van wijken moeten veel meer worden uitvergroot, terwijl iedereen prima kan leven met enkele karakteristieke imperfecties. Deze aanpak vraagt om vernieuwers met esprit.”

In de methode Creatief Beheer staan de behoeftes van de bewoners in een wijk centraal, worden interventies altijd samen met bewoners gedaan, beginnen projecten informeel, worden bewoners en professionals uit hun vaste patronen gehaald en met elkaar in contact gebracht door mee te doen met creatieve en innovatieve projecten. Vertrouwen wordt opgebouwd door direct in actie te komen en zaken te verbeteren. Via media, TV en Internet, blijven alle betrokkenen op de hoogte wat er in het project gebeurt.

een dynamisch, zelf ontwikkelend systeem
Beheer, onderhoud en inrichting worden niet opgevat als een kostenpost, maar als investering. Door de Creatief Beheer aanpak vormen de openbare ruimte en de wijkgemeenschap zich tot een dynamisch, zelf ontwikkelend systeem dat geleidelijk in waarde stijgt. Creatief Beheer zorgt voor de basisvoorwaarden, zodat dit proces zich kan ontwikkelen. Dus liever langzamer en gericht op de langere termijn, dan snel effect dat niet beklijft. Focus ligt op groen en kindvriendelijkheid.

In de wijk Spangen ontwikkelt en beheert Creatief Beheer Bloementuin Spangen, een tijdelijke inrichting, (2008-2009), op het Bellamyplein. Uitgangspunt is dat het netwerk en de praktijk die hier ontstaat, zich nestelt in de wijk en na twee jaar kan doorgroeien op andere locaties.  Inmiddels is er een seizoen achter de rug en dit is succesvol verlopen. Dit project wordt gefinancierd uit KIWI gelden en is in opdracht van de deelgemeente Delfshaven.

opdracht en aanpak
Door Woonstad en deelgemeente Delfshaven is Creatief Beheer gevraagd een trajectplan te ontwikkelen en uit te voeren, waarbij de spoordijk en de ontwikkeling van het gebied eromheen centraal staat: Buitenplaats Spangen.

Wie de plattegrond van Spangen en omgeving bestudeerd, ziet dat de wijk ‘midden in de natuur’ ligt. Aan de Oostzijde, de Schieoever, Noordzijde, Schooltuinen en Braakliggende terreinen, aan de West zijde, een verlaten spoordijk, kinderboerderij, speeltuin en sportvelden. Het idee achter Buitenplaats Spangen is om deze natuur te ontsluiten voor de wijk en recreatief/educatief te ontwikkelen met een centrale plaats voor de spoordijk als nieuw te ontwikkelen ‘natuurpark’

De programmatische en participatieve ondersteuning  zal geschieden op de Creatief Beheer methode en in een traject van vijf jaar. Hierbij is belangrijk dat direct wordt gestart met zowel aanbestedingen als programmaontwikkeling en dat hieraan parallel een traject loopt van planontwikkeling en dat deze trajecten elkaar versterken in een gebiedsontwikkeling, die inrichting, gebruik en onderhoud integraal benaderd. Creatief Beheer is hierin coordinerend niet bepalend.

Voor de Spoordijk betekent dit concreet dat deze zich langzaam zal transformeren in een periode van 5 jaar tot een echt natuurpark met bijbehorend programma, beheer en onderhoud.

Op basis van reeds beschreven uitgangspunten heeft Creatief Beheer haar trajectplan ontworpen, waarbij participatie en media een belangrijke rol spelen en waarbij de menselijke interactie en de dynamiek van de openbare ruimte centraal staat.

Spangen heeft als wijk zeer veel potentie, beroemde architectuur, roemrucht verleden, gelegen nabij het stadscentrum. Als de wijk Spangen  aanmerkelijk groener en kindvriendelijker gemaakt kan worden door op een innovatieve wijze een spoordijk te ontwikkelen tot ‘verbindend natuurpark’ met recreatieve en educatieve functionaliteit voor de wijk, zal dit zeker een aanzienlijke verbetering opleveren van de uitstraling en het leefklimaat in de wijk Spangen. Groen en kindvriendelijkheid zijn thema’s, die voor probleemwijken heel essentieel zijn, immers dit zijn belangrijke redenen waarom de middenklasse uit deze wijken wegtrekt: te weinig groen en niet veilig voor kinderen.

Om dit te bereiken dienen beleidsterreinen zoals onderwijs en samenleving, sport- en recreatie, toezicht en veiligheid, beheer en onderhoud worden gekoppeld in een praktische casus, die Spangen op de kaart zet, BUITENPLAATS SPANGEN the place to be ! 

Essentieel is de bestaande bewoners en wijkorganisaties in een vroeg stadium bij dit proces te betrekken en er direct van te laten profiteren. Dit kan middels allerhande deelprojecten, schooltuinen op de dijk, samen werken aan de dijk, netwerk- en themawandelingen, etc.