Het Begin De partijen, die Veerkracht Carnisse hebben bedacht, waren Bureau Frontlijn, Vakmanstad, Bureau Drift en Creatief Beheer. Ons plan werd gehonoreerd door het toenmalige Pact op Zuid en dit hield in dat we gedurende vier jaar (sept 2011 tot sept 2015) 100.000 euro/jaar per partij ontvingen. Hiervoor zouden we in samenspraak met deelgemeente een integrale aanpak in de lopende praktijk van de wijk organiseren. Uniek was dat iedereen zijn eigen budget beheerde en dat de uitdaging in het samenwerken lag. De gemeente eiste ieder jaar een goede financiële en inhoudelijke verantwoording, die we ook geleverd hebben. Eerst aan de deelgemeente later aan de  gemeente.

Elkaar en de wijk leren kennen Vol goede moed gingen we van start, het was september 2011. Niet de ideale tijd om te starten met tuinieren en de scholen hadden hun programma voor dat jaar al vastgesteld. Als Creatief Beheer zijn we toen de wijk ingetrokken, filmpjes gemaakt en gezocht naar plekken om te starten. Het was tevens het begin tal van bestuurlijke en organisatorische veranderingen; bezuinigingen, het opheffen van de deelgemeentes en de komst van het ‘nieuwe welzijn’. Bureau Drift ging aan de slag met gesprekken met professionals en bewoners ten einde een toekomstvisie te formuleren, al snel bleek dat er flink wat onrust was, welzijnswerkers werden ontslagen en het buurthuis Arend en Zeemeeuw werd gesloten. Bij bewoners ontstonden plannen het buurthuis open te houden in ‘zelfbeheer’.

Dat is overigens gelukt en inmiddels draait het ‘Hart van Carnisse’ (zoals het nu heet) goed en lijkt voor de toekomst geborgd. Alles wat we van te voren hadden bedacht bleek in de praktijk toch even anders. Achteraf heeft het ons een jaar gekost om tot een goede en werkbare samenwerking te komen. Het opstarten ging dus met horten en stoten, de verschillende werkwijzen bleken lastiger te verbinden dan gedacht. Bureau Drift is een wetenschappelijk onderzoeks- en adviesbureau, Vakmanstad een redelijk gedefinieerd programma om onderwijs te verbeteren. Bureau Frontlijn een gemeentelijke organisatie met een innovatieve aanpak op het gebied van armoedebestrijding. Creatief Beheer een partij die innoveert in de praktijk van het alledaagse groenonderhoud met een nieuwe beroepsgroep de Tuinman(m/v). Voor ons (CB) was dit een grote kans, wij zoeken altijd naar samenwerking met een gemeenschappelijke doel. Dat kan volgens ons alleen ontwikkeld worden in de praktijk. Voor meer info over Veerkracht Carnisse zie http://veerkrachtcarnisse.nl/ en http://www.tuinmanincarnisse.nl/ hier vindt u de publicatie over 4 jaar Veerkracht

De Tennistuin en de Carnissetuin Naast het maken van filmpjes, zochten wij als Creatief Beheer het eerste jaar ook naar plekken waar we programma konden ontwikkelen. Het liefst toegankelijke zichtbare plekken in de wijk. Dit is altijd lastig omdat er nogal wat partijen gaan over een plek en er altijd wel iemand is die bezwaren heeft. Tegelijkertijd vonden wij het gebied tussen het Zuiderpark en de wijk interessant, volop groen, maatschappelijk vastgoed, een educatieve tuin, een hertenkamp, tennisclub, korfbalvereniging, speeltuin. Het is een soort transitiezone en het is onduidelijk dat het een doorgang richting Zuiderpark is. Ook is er een alcoholisten gedoogzone, waar mensen kunnen drinken zonder bekeuring. Hoewel de meesten zich goed gedragen, is het toch niet uitnodigend om langs te wandelen. Bij onze zoektocht stuitten we op Tennisclub Z’67, die juist bezig waren de club nieuw leven in te blazen. Omdat de club minder leden had, hebben ze een aantal banen afgestoten, die toen braaklagen. Dit leek ons een hele mooie plek voor een ‘sociale wijkwerf’ waar vanuit we de wijk konden vergroenen en ook de gezinnen van Frontlijn konden ontvangen.

Daarnaast zochten we een plek waar Vakmanstad natuur/tuinlessen kon geven en hiervoor hebben we de educatieve tuin benaderd, toen nog beheerd door Sport en Recreatie, we konden hier een 500 m2 huren om tuintjes op in te richten. We zijn hier begin 2012 dan ook gestart met de aanleg en later de lessen. Lopende het jaar werd duidelijk dat de Educatieve Tuin i.v.m. bezuinigingen en reorganisatie werd gesloten. De oudere tuinders die daar een tuintje hadden zijn toen een handtekening actie gestart om te tuin te behouden en Creatief Beheer heeft zich opgeworpen om dit te ondersteunen en het beheer van de Carnissetuin over te nemen. Begin 2013 werd officieel het beheer overgedragen met een huur van 4400 euro en een opzegtermijn van een half jaar. Op dat moment was nog niet duidelijk wat er precies ging gebeuren en onze insteek was om te laten zien wat er allemaal mogelijk is en dat zo’n plek een hele waardevolle bijdrage kan leveren aan het welzijn in een wijk.

Veerkracht Carnisse en het Hart van Zuid Zowel de Tennistuin als de Carnissetuin zaten in het plangebied van het Hart van Zuid. Inmiddels was er een tender uitgeschreven waarop drie partijen inschreven, BAM, Strukton en Ballast Nedam, dit was een unieke PPS constructie, publieke private samenwerking. Alles was supergeheim en het Hart liet niet veel los, behalve dat er nog niets beslist was. We hebben toen samen met de Tennisclub een aantal bijeenkomsten georganiseerd rond dit thema en onze ideeën voor het gebied en de verblijfsfunctie. In juni 2013 hebben we de ‘open dagen van de Bloemenroute’  georganiseerd twee weken met allerlei activiteiten rond dit thema. We hebben zoveel mogelijk partijen uitgenodigd, ook het Hart van Zuid (kwamen niet). We hebben ook gesproken met Ballast Nedam. Ze konden weinig zeggen, wel gaven ze aan, dat als eventueel de school ging uitbreiden, dat niet de totale Carnissetuin zou hoeven te verdwijnen.

Tot onze verbijstering zagen we op de uitnodiging van een voorlichtingsbijeenkomst van het Hart van Zuid mei 2015, op de plek van de Carnissetuin een parkeerplaats ingetekend. Niemand had ons hierover geïnformeerd. We hebben toen contact opgenomen met Ballast Nedam en er volgde een gesprek. Hierin werd gemeld dat ze constructief wilden meedenken enzovoort, maar dat de Carnissetuin een parkeerplaats zou worden. Ook wilden ze al in oktober starten met de bouw! We zeiden toen dat een en ander ons overviel, maar dat er ook concrete toezeggingen richting bewoners zouden moeten komen om het verlies te compenseren. Zowat iedereen, die we spraken vond immers dat de Carnissetuin moest blijven, maar tot op heden is dit nog steeds niet geconcretiseerd. Toen wij de bewoners en gebruikers meldden dat de Carnissetuin gesloten werd, waren ze het hier totaal niet mee eens en er werd een handtekeningen actie gestart.

Toen gebeurden er een aantal dingen tegelijkertijd; op de Carnissetuin kwam een buurtbewoonster langs, die vertelde dat de herbestemming niet definitief was en dat we nog bezwaar konden maken. Op vrijdag kregen we een aangetekende brief van de gemeente dat de huur per direct werd opgezegd, ze hadden haast, want we kregen het ook per mail en werden ook nog eens nagebeld of we het hadden ontvangen. In samenspraak met de bewoners besloten we een zienswijze in te dienen met daarin onze argumenten dat herbestemming een onverstandige besluit zou zijn. Vlak voor de vakantie was er een speciale ingelaste informatiebijeenkomst op het Hoornbeekcollege over de uitbreiding en het verdwijnen van de Carnissetuin. Echter daar werd geen alternatief geboden, behalve dat het jammer was en dat er een andere plek gezocht zou worden. Wel was er plotseling een gesloten binnentuin ingetekend i.p.v. parkeerplaatsen. Blijkbaar had het Hart van Zuid en Ballast Nedam een andere strategie gekozen, dan wij hadden voorgesteld. Dit viel niet in goede aarde bij de bewoners. Ook hebben we ons ‘tijdelijke contract’ ondertekent 24-1-2013 eens goed gelezen om dat daar steeds naar verwezen werd; hier staat letterlijk:

Door het uitbreiden van het bestaande en het ontwikkelen van nieuwe voorzieningen en een stevig sociaal programma wil de gemeente Rotterdam, in samenwerking met de markt het gebied een kwaliteitsimpuls geven. Zowel op sociaal, cultureel en economisch vlak. …

Middels een competitie zal de gemeente haar keuze maken voor de marktpartij met het beste plan voor het gebied. Het project bevindt zich momenteel in de fase waarin het dialoog tussen marktpartijen en gemeente in volle gang is. De gunning van de aanbesteding dan ook nog niet gedaan, dit brengt met zich mee dat het voor de gemeente nog onduidelijk is wat de uiteindelijke marktpartij met het perceel aan de Carnissesingel van plan is. In 2015 zal de marktpartij die de aanbesteding gegund krijgt naar verwachting starten in het plangebied.

De gemeente kan tot en met het moment van gunning geen inschattingen dan wel garanties afgeven over de toekomstige ontwikkelingen en fasering in het plangebied. Mocht betreffende perceel niet door de marktpartij betrokken worden in het project Hart van Zuid dan zal het perceel mogelijk ingezet worden voor uitbreiding van de aan het perceel grenzende scholen.  Betreffende ontwikkelingen voor de scholen is tevens een reden om de tijdelijke huur te beëindigen.

We voelen ons als Veerkracht collectief totaal niet serieus genomen en feitelijk misleidt door de suggestie dat alles nog open was. Dit terwijl uit alles blijkt dat de grond al zo'n beetje verkocht was en de opbrengst in de begroting van Hart van Zuid verdwijnt. Er is ook nog niets concreets toegezegd over de compensatie of verplaatsing van de Carnissetuin. We hebben daarom besloten om samen een alternatief voorstel/plan te maken, waarbij er een win-win situatie ontstaat voor alle betrokken partijen.

De laatste versie van dit plan kunt u hier bekijken of downloaden.

Op 14 oktober 2015 om 9.30 uur wordt de toekomst van de tuin besproken in de Commissie Bouwen, Wonen en Buitenruimte op het Stadhuis. Op basis daarvan wordt op 5 november 2015 besloten of de tuin gesloten wordt.